title. project 13

Martin van Os is een ervaren opdrachtgever met meer dan 20 jaar ervaring in technisch beroepsonderwijs op WO- en VWO-niveau. Als Technasium-expert bij Wij Techniek heeft hij met veel scholen samengewerkt en kan hij ons goed helpen met dit project.

Wij Techniek is een ontwikkelingsfonds voor de technische installatiebranche, gericht op het bevorderen van talent en kennis voor een duurzame leefomgeving. Het fonds is een samenwerking tussen vakbonden en werkgeversorganisaties en ondersteunt de ontwikkeling van vakmensen in de technische sector, van leerlingen tot directeuren. Ze werken samen met Technasium-scholen om techniekonderwijs te stimuleren en technische vakkunde te bevorderen.

​

De opdracht

​

onze opdracht luid 

De opdracht die we van onze opdrachtgever hebben gekregen is: “Het In kaart brengen van de overbelasting op het elektriciteitsnet. Kijken of kleine gedragsveranderingen positieve impact heeft om het net te ontlasten. Deze verandering moet ervoor zorgen dat het elektriciteitsnet minder belast wordt op de piekmomenten.” 

Dit is een onderzoeksopdracht waarbij we dus gaan analyseren in hoeverre gedragsverandering invloed kan hebben op de pieken in het stroomnet. Hierbij gaan we ons vooral richten op het onderdeel gedragsverandering en niet zozeer de technische aspecten. Dit zullen we doen doormiddel van verschillende sociale experimenten. 

De hoofdvraag die we daar bij hebben opgesteld is als volgt" In hoeverre kunnen specifieke gedragsveranderingen bijdragen aan het verminderen van de piekbelasting op het elektriciteitsnet en daarmee de stabiliteit en betrouwbaarheid ervan vergroten?" 

Hypothese

Onze Hypothece is "Wij verwachten dat als je mensen op grote schaal zover krijgt om hun gedrag te veranderen, het in meerder maten zeker impact kan hebben op de overbelasting. Maar het veranderen van gedrag van mensen in grote schaal kan moeilijk worden, omdat mensen graag vasthouden aan oude gewoontes."

Het onderzoek

​

Het eerste deel van ons onderzoek bestond uit twee theoretische huishoudens. 

Scenario 1: Ongecontroleerd Energieverbruik

In het eerste scenario werd het energieverbruik niet gepland, waardoor er piekmomenten ontstonden in de ochtend en avond. Er werd gekookt, gedoucht, opgeladen en andere activiteiten vonden plaats op willekeurige momenten. Dit leidde tot hoge pieken rond 08:00 uur 's ochtends en 18:00-19:00 uur 's avonds. Deze pieken kunnen het stroomnet zwaar belasten.

​

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Scenario 2: Geoptimaliseerd Energieverbruik

In het tweede scenario werd het energieverbruik beter verdeeld over de dag. Niet-essentiële activiteiten zoals het opladen van de elektrische auto, het gebruik van de wasmachine en droger, en het opladen van persoonlijke elektronische apparaten werden verschoven naar tijden met minder vraag naar elektriciteit. Hierdoor werd de piekbelasting in de avond aanzienlijk verminderd en werd het stroomverbruik 's nachts meer verspreid en constant. Alleen de ochtendpiek bleef grotendeels hetzelfde vanwege het acute verbruik (douchen, koken, etc.).

​

De analyse van de grafieken toont aan dat door gedragsveranderingen de belangrijkste pieken sterk kunnen worden verminderd. Het stroomverbruik kan beter worden verdeeld, wat leidt tot een aanzienlijke verlichting van het stroomnet tijdens piekmomenten. Dit laat zien dat zelfs zonder technische aanpassingen, gedragsveranderingen in huishoudens een significante impact kunnen hebben op de efficiëntie van het elektriciteitsgebruik.

       Gedragsverandering

Gedragsverandering is een complex psychologisch proces, vooral wanneer het extra inspanning van mensen vraagt. Echter, om piekmomenten in energieverbruik te vermijden zonder aanpassingen aan het stroomnet, is gedragsverandering de meest efficiënte oplossing was we al hebben laten zien.

Strategieën voor Gedragsverandering

1. Belonen:

   • Een effectieve manier om gedragsverandering te stimuleren is door mensen te belonen. Financiële prikkels werken bijzonder goed, zoals lagere tarieven voor energieverbruik tijdens dalmomenten en hogere tarieven tijdens piekmomenten. Dit systeem wordt al door sommige energieleveranciers toegepast met behulp van slimme meters.

2. Noodzaak Communiceren:

   • Mensen de urgentie van de situatie laten inzien kan ook helpen. Harde feiten, zoals de overbelasting van het stroomnet en de dreiging van stroomstoringen, kunnen bewustwording creëren. Hoewel deze methode mogelijk minder effectief is dan financiële prikkels, blijft het een nuttige aanvullende strategie.

Het Onderzoek

Het uiteindlijke onderzoek dat we hebben gedaan bestond uit een dagboek wat we aan mesen hadden gevragt om in te vullen. Het dagboek was uit het volgende opgebouwd

​

• Inleiding: Uitleg over het probleem.

• Persoonlijke Informatie: Tabel voor demografische gegevens.

• Huidig Verbruik: Tabel voor het invullen van het huidige energieverbruik gedurende twee dagen zonder aanpassingen.

• Ideaal Scenario: Uitleg over het ideale scenario voor energieverdeling om piekmomenten te voorkomen.

• Aangepast Verbruik: Tabel voor het invullen van het energieverbruik gedurende drie dagen volgens het ideale scenario.

Mensen hebben dit dag boek 2 dagen in gevuld na dat we hun gingen vertellen over de noodzaak van dit probleem en daar na hebben ze het nog eens 3 dagen in gevuld.

Het doel van dit onderzoek was om gegevens te verzamelen over het huidige energieverbruik van mensen en te kijken hoe goed ze het ideale scenario konden volgen. Dit zou ons helpen begrijpen hoe haalbaar gedragsverandering is en hoe effectief verschillende prikkels zijn om mensen te motiveren hun gedrag aan te passen.

​

De resultaten 

We zagen dat mensen hun verwarmingspatroon aanpasten, met minder pieken in de avond en meer gebruik in de vroege ochtend. Dit toont bereidheid om gedrag te veranderen. 

Het gebruik van apparaten zoals de oven en combimagnetron werd gelijkmatiger verdeeld over de dag. Koelkasten en vriezers bleven vrijwel onveranderd, wat logisch is omdat ze constant moeten draaien.De vaatwasser en wasmachine, die voorheen pieken vertoonden op specifieke tijden, werden na de interventie gelijkmatiger gebruikt. Dit toont aan dat mensen bereid zijn hun schoonmaakgewoonten aan te passen. Ook het gebruik van de inductiekookplaat, droger en televisie werd gelijkmatiger verdeeld, wat wijst op bredere acceptatie van het ideale scenario. Televisieverbruik werd naar latere uren verplaatst, wat logisch is omdat dat de gebruikelijke tijd is om tv te kijken.

De conclusie 

Ons onderzoek toont aan dat gedragsverandering, zoals het spreiden van energieverbruik, effectief is in het verminderen van piekbelasting op het elektriciteitsnet. Hoewel mensen vasthouden aan oude gewoonten, kunnen stimulansen zoals tariefdifferentiatie helpen. De resultaten bevestigen dat gedragsverandering de netstabiliteit en betrouwbaarheid kan verbeteren.

Dit sluit ook helemaal aan op onze Hypothese "Wij verwachten dat als je mensen op grote schaal zover krijgt om hun gedrag te veranderen, het in meerder maten zeker impact kan hebben op de overbelasting. Maar het veranderen van gedrag van mensen in grote schaal kan moeilijk worden, omdat mensen graag vasthouden aan oude gewoontes."

​

​

 

​

​

​

​